مزایای داوری:

زمانی که صحبت از مزایای داوری میکنیم قطعا باید داوری را با رسیدگی در مراجع قضائی مقایسه نمائیم. داوری دارای همه آثار الزام آور رسیدگی در محاکم قضائی می باشد ولی نسبت به آن دارای مزایایی است که به آن اشاره می کنیم:

1. در داوری طرفین این حق و امکان را دارند که شخص یا اشخاص رسیدگی کننده و حاکم و قاضی را خود انتخاب نمایند و این افراد می تواند ار یک نفر تجاوز نموده و شامل چندین شخص یا یک موسسه داوری گردد. در مراجع قضائی امکان انتخاب مقام رسیدگی کننده نه تنها امکانپذیر نیست بلکه تخلف نیز می باشد. حال مزیت بسیار مهمی که در این انتخاب نهفته، این است که شاید در صورت رسیدگی در مراجع قضائی شخص رسیدگی کننده دارای علم، مهارت و تجربه کافی از نظر ما نباشد. همچنین در انتخاب داور ما می توانیم صفات اخلاقی پسندیده را یکی از فاکتورها قرار داده و شخص معتمد اخلاق مدار موردنظر خویش را به عنوان قاضی و داور انتخاب و منصوب نمائیم.
2. با توجه به تراکم بالای پرونده ها در مراجع قضائی از نظر منطقی نیز قاضی رسیدگی کننده نمی تواند بیشتر از مدت زمانی معقولی برای پرونده ما وقت در نظر گیرد و این کمبود وقت در رسیدگی موجب کاهش کیفیت دادرسی می گردد، بنابراین می توان گفت در داوری با توجه به عدم وجود این مانع اگر سایر فاکتورها نیز رعایت گردد، نتیجه رسیدگی به عدالت و احقاق حق نزدیک تر می باشد.
3. در داوری رسیدگی با هزینه کمتر از محاکم دادگستری صورت می پذیرد و مقرون به صرفه تر می باشد. در رسیدگی قضائی هزینه دادرسی در دعاوی مالی در مرحله بدوی حدود 5/3 درصد خواسته و در مرحله تجدیدنظر و واخواهی حدود 5/4 درصد محکوم به و در مرحله فرجام خواهی و اعاداه دادرسی و اعتراض ثالث حدود 5/5 درصد محکوم به می باشد و این در حالیست که مطابق با ضوابط داوری حق الزحمه داوری به صورت مستقل و یا در موسسات داوری تقریباً معادل 2 درصد خواسته موضوع مورد اختلاف می باشد.
4. در اکثر پرونده های مطروحه در دادگستری با توجه به کمبود وقت دادرسی و رسیدگی تک جلسه ای و ضوابطی که دادگاه را ممنوع از راهنمایی طرفین دعوی می نماید، افراد به جهت جلوگیری از تضعییع حق خویش ناگزیر به معرفی وکیل دادگستری می باشند که این امر پرداخت حق الوکاله را نیر به همراه خواهد داشت. در داوری اگر از داوران متخصص و متبحر استفاده گردد، دیگر نیازی به حضور وکیل دادگستری نمی باشد زیرا خود داور یا داوران مستقل یا داوران موسسه داوری با اشراف بر موضوع نسبت به راه کار های قانونی که توسط وکلا ارائه می گردد، عالم و آگاه می باشند و آن ها را در رسیدگی در نظر می گیرند.
5. همانطور که گفته شد تراکم بالای پرونده ها در دادگستری و ضرورت رعایت تشریفات بسیار قانونی، علاوه بر کاهش کیفیت رسیدگی موجبطولانی شدن روند دادرسی می گردد و گاه ممکن است این رسیدگی از سال ها تجاوز نماید و خود این نوع رسیدگی و اطاله دادرسی موجب تضعیع مضاعف حقوق افراد می گردد، ولی در داوری این نقایص سیستم قضائی برطرف شده و در مدت زمان کوتاهی پرونده به نتیجه خواهد رسید.
6. متاسفانه بسیار ملاحظه گردیده است که در محیط دادگستری شان و کرامت افراد حفظ نمی گردد و علاوه براینکه حضور در دادگستری برای افراد همراه با بار روانی منفی و استرس می باشد، طرفین پرونده برخی اوقات به ناچار ساعت ها در دادگستری منتظر و بلاتکلیف می مانند و علاوه بر آن رفت و آمد مداوم در دادگستری طاقت فرسا و همراه با هزینه می باشد. در حالیکه در داوری در زمانی که طرفین تمایل دارند در محیطی آرام و به دور از هیاهو و استرس در دفتر وکیل یا موسسه داوری و یا هر مکان دیگر، جلسه ای برگزار در کمال رعایت شان و کرامت انسانی، طرفین اظهارات خود را بیان و مستندات خود را ارائه و به صورت تلفنی و بدون مراجعه می توانند پیگیری های لازم را انجام داده و از کار و زندگی خود باز نمانند.
7. تجربه نشان داده است میزان اعتراض اشخاص محکوم به رای داوری به مراتب کمتر از آراء صادره از دادگاه است و این به این معنی است که به دلیل انتخابی بودن نوع قضاوت و شخص یا اشخاص قضاوت کننده، بسیاری از افراد محکوم در رای داور، از این رای تبعیت می نمایند و این عدم استنکاف در اجرای اختیاری رای نیز فواید بسیاری به همراه دارد.

معایب داوری:

علیرفم تمام مزایایی که در فوق بیان کردیم در صورتی که برخی از فاکتورها رعیت نگردد داوری می تواند برای طرفین با معایبی همراه باشد و در قوانین مربوط به داوری کشور ما هیچ شرایطی برای علم، تخصص و مهارت داور ذکر نگردیده است و و الزامی به مراجعه افراد به موسسات داوری وجود ندارد. بنابراین طرفین می توانند افراد غیر متخصص و غیر حقوقدان را برای داوری انتخاب نمایند. همچنان است که در بسیاری از قراردادهای تنظیمی توسط دفاتر املاک خود مدیر املاک یا یکی از مشاوران که دارای تخصص نبوده را به عنوان داور تعیین می نمایند و یا در بسیاری موارد افراد، شخصی غیر متخصص را به دلیل ریش سفید بودن و یا اعتماد به صداقت و امانت داری وی به عنوان داور انتخاب می نمایند. انتخاب داور به این شکل بسیار خطرناک می باشد و اغلب در این موارد به دلیل صدور آراء ناصحیح افراد علیرغم صرف وقت، انرژی و هزینه در نهایت برای رفع اختلاف خود راهی محاکم دادگستری می گردند و در وهله اول باید وقت و هزینه مضاعفی را صرف اثبات غلط بودن و ابطال رای داور نمایند و مجدد به اول راه بازگشته واین بار از دادگاه بخواهند که به اختلاف آن ها رسیدگی نماید.