تائید بطلان معامله صوری

بر اساس بند ۱ ماده ۱۹۰ قانون مدنی، یکی از شرایط اساسی صحت معامله وجود قصد و رضا (ازاده) است.

رضا: رضایت داشتن به معامله یا به عبارتی اکراه نداشتن یا میل و گرایش به معامله است.

قصد: ایجاد عمل حقوقی در عالم ذهن که به آن قصد انشاء می گویند (قصد انشاء یعنی ایجاد امر معدوم)

به دلالت ماده ۱۹۱ قانون مدنی، عقد محقق می شود به قصد انشاء به شرط مقرون بودن به چیزی که دلالت بر قصد کند.

بنابراین، اگر عقدی منعقد شود، اما طرفین در واقعیت قصد خرید و فروش نداشته و به صورت صوری یا ظاهری معامله نمایند، این عقد در صورت اثبات از ابتدا باطل بوده و هیچ اثری ندارد.

ماده ۲۱۸ قانون مدنی اصلاحی مصوب ۱۳۷۰ بیان داشته «هرگاه معلوم شود که معامله به قصد فرار از دین به طور صوری انجام شده آن معامله باطل است.» البته این مسئله نیاز به تأکید مجدد نداشت، زیرا اظهر من الشمس است در هر عقدی که قصد وجود نداشته باشد عقد باطل است و مواد ۱۹۰ ،۱۹۱ و ۱۹۵ نیز به آن اشاره کرده بود.